با شکست اصلاحات دو جبهه اصلی در گذار به دموکراسی وجود دارد:
مشروطه خواهان: که هدفشان حاکمیت قطعی مردم است مشروط به حفظ ارزشهای دموکراتیک.
براندازان: که هدفشان قبل از هر چیز دیگر براندازی ج ا اسلامی است و برای رسیدن به این هدف هر وسیله‌ای را قابل توجیه می‌دانند.
تفاوت این دو گروه، بر سر چگونگی تغییر است. بیانیه اخیر خاتمی با عدم ارائه راه حل انتخابات آزاد برای انتخاب نوع حکومت، صحنه را برای براندازانِ صرف، خالی و عملا خود و همفکرانش را از موضوعیت تغییر برای دستیابی به دموکراسی، خارج کرده است.
آقای خاتمی گرچه از شکست اصلاحات می‌گوید اما با گفتن این که تغییر رژیم ممکن نیست، روش‌های اصلاح‌طلبانه‌ای را برای حل مشکلات پیشنهاد می‌کند که به اعتراف خودش، در چارچوب نظام فعلی، قابل انجام نیستند!
تنها مانع خاتمی و همفکرانش برای ایجاد تغییرات اساسی، مقاومت ذهنی خودشان است، نه واقعیات جامعه. با وجود این، هنوز دیر نشده و ایشان باید مانند آقای موسوی، با انتخاب راه حل همه پرسی قانون اساسی و مقاومت مدنی به جای براندازان به مشروطه خواهان کمک کنند.
